هیچ محصولی یافت نشد.
سیستم کلاچ
کلاچ خودرو:
مکانیزم اساسی در انتقال نیرو
کلاچ خودرومکانیزمی است که برای قطع و وصل کردن نیروی چرخشی بین موتور و جعبه دنده طراحی شده است. این سیستم اجازه می‌دهد تا راننده بتواند به طور موثر تعویض دنده کند و نیروی موتور را کنترل نماید.
اجزای سیستم کلاچ:
هماهنگی برای انتقال قدرت
– پدال کلاچ:
این قطعه با فشار داده شدن، دیسک کلاچ را از فلایویل جدا کرده و انتقال نیرو را قطع می‌کند.
– دیسک کلاچ:
با فشار پدال کلاچ، از فلایویل جدا شده و با رها کردن پدال، به فلایویل متصل شده و نیروی موتور را به جعبه دنده منتقل می‌کند.
– صفحه فشارکلاچ:
این قطعه دیسک کلاچ را به فلایویل فشار داده و با رها کردن پدال کلاچ، دیسک را به فلایویل متصل می‌کند.
– فلایویل در کلاچ:
به میل لنگ موتور متصل است و نیروی چرخشی را به دیسک کلاچ منتقل می‌کند.
– بلبرینگ کلاچ:
بین دیسک کلاچ و دوشاخ کلاچ قرار دارد و با فشار پدال کلاچ، دوشاخ را به صفحه فشار حرکت می‌دهد.
– دوشاخ کلاچ:
به شفت ورودی جعبه دنده متصل است و با فشار پدال کلاچ، صفحه فشار را به فلایویل فشار می‌دهد.
– فنر کلاچ:
بین صفحه فشار و دوشاخ کلاچ قرار دارد و با فشار پدال کلاچ، صفحه فشار را به فلایویل فشار می‌دهد.
این اجزا با هم کار می‌کنند تا اطمینان حاصل شود که نیروی موتور به طور موثر و بدون وقفه به جعبه دنده منتقل شود، که این امر برای عملکرد صحیح و ایمن خودرو ضروری است.
وظایف کلاچ:
تعویض دنده توسط کلاچ:
انعطاف‌پذیری در کنترل
کلاچ به راننده این امکان را می‌دهد که با قطع موقت ارتباط موتور و گیربکس، دنده‌ها را بدون ایجاد فشار یا آسیب به سیستم انتقال نیرو تعویض کند. این فرآیند برای جلوگیری از ساییدگی دنده‌ها و اطمینان از عملکرد روان خودرو ضروری است.
اتصال موتور و گیربکس توسط کلاچ:
پیوستگی در حرکت
هنگامی که پدال کلاچ رها می‌شود، کلاچ به آرامی ارتباط بین موتور و گیربکس را برقرار می‌کند، که این امر به خودرو اجازه می‌دهد تا حرکت کند. این اتصال باید به گونه‌ای صورت گیرد که انتقال نیروی موتور به چرخ‌ها به طور موثر و بدون لرزش انجام شود.
خلاص کردن خودرو توسط کلاچ:
کنترل در توقف
کلاچ این قابلیت را دارد که با فشار دادن پدال، ارتباط بین موتور و گیربکس را قطع کند تا خودرو بتواند در حالتی که موتور همچنان در حال کار است، متوقف شود. این ویژگی برای توقف‌های موقت مانند چراغ قرمز یا ترافیک ضروری است.
کاهش نویز و لرزش توسط کلاچ:
آرامش در عملکرد
صفحه کلاچ با فنرهایی که بین تخته‌های فشرده‌شونده قرار دارند، به کاهش نویز و لرزش ناشی از چرخش نامتقارن موتور کمک می‌کند. این کار انتقال نیرو را صاف‌تر و بدون تکانه می‌کند.
تنظیم سرعت چرخش توسط کلاچ:
هماهنگی دقیق
صفحه کلاچ با ایجاد اصطکاک مناسب بین دیسک کلاچ و فلایویل، سرعت چرخش شفت ورودی گیربکس را با سرعت چرخش میل لنگ موتور هماهنگ می‌کند. این هماهنگی برای جلوگیری از شوک‌های ناگهانی به گیربکس و افزایش طول عمر آن مهم است.
کنترل گشتاور توسط کللاچ:
بهینه‌سازی نیرو
صفحه کلاچ با تغییر میزان فشاری که بر روی دیسک کلاچ وارد می‌کند، میزان گشتاور انتقالی به چرخ‌ها را کنترل می‌کند. این کنترل دقیق امکان می‌دهد که خودرو در شرایط مختلف رانندگی، بهینه و با کارایی بالا حرکت کند.
علایم خرابی سیستم کلاچ
سیستم کلاچ خودرو از قطعات مهم و حساسی تشکیل شده است که در صورت خرابی یا عملکرد نادرست، می‌تواند باعث اختلال در رانندگی و آسیب به سایر قسمت‌های خودرو شود. در صورت بروز مشکل در این سیستم، علایمی وجود دارند که می‌توانند به راننده هشدار دهند برخی از علایم خرابی سیستم کلاچ عبارتند از:
– بکسواد کلاچ:
این عارضه زمانی رخ می‌دهد که دیسک کلاچ با فلایویل یا صفحه فشاری هم‌گام نباشد و در نتیجه نیروی چرخشی به گیربکس منتقل نشود. این مشکل می‌تواند به دلیل ساییدگی لنت دیسک کلاچ، ضعف فنرهای صفحه فشاری، بریدگی سیم کلاچ یا نقص در اهرم‌بندی کلاچ ایجاد شود. برای تشخیص این مشکل، می‌توانید خودرو را در دنده اول قرار دهید و پدال کلاچ را به آرامی رها کنید. اگر خودرو حرکت نکند یا موتور خاموش شود، یعنی کلاچ بکسواد است.
– لرزش کلاچ:
این عارضه زمانی رخ می‌دهد که در هنگام رها کردن پدال کلاچ، خودرو به صورت ناهموار و نامنظم حرکت کند و لرزشی در پدال کلاچ احساس شود. این مشکل می‌تواند به دلیل ناهمواری یا کجی فلایویل، صفحه فشاری یا دیسک کلاچ، ضعف فنرهای دیسک کلاچ، ناهمواری یا کجی شفت ورودی گیربکس یا بلبرینگ کلاچ ایجاد شود. برای تشخیص این مشکل، می‌توانید خودرو را در دنده اول قرار دهید و پدال کلاچ را به آرامی رها کنید. اگر خودرو به صورت لرزان و ناهماهنگ حرکت کند یا صدایی شبیه به جیغ یا تقه از کلاچ بشنوید، یعنی کلاچ لرزش دارد
– دل زدن پدال کلاچ:
این عارضه زمانی رخ می‌دهد که پدال کلاچ بدون مقاومت به زیر فشار برود و در نتیجه کلاچ کار نکند. این مشکل می‌تواند به دلیل شکستگی یا انعطاف پذیری سیم کلاچ، شکستگی یا انعطاف پذیری اهرم کلاچ، شکستگی یا انعطاف پذیری دوشاخه کلاچ یا نشتی سیال کلاچ (در خودروهای هیدرولیکی) ایجاد شود. برای تشخیص این مشکل، می‌توانید پدال کلاچ را فشار دهید و ببینید که آیا مقاومتی احساس می‌کنید یا خیر. اگر پدال کلاچ بدون مقاومت به زیر برود یا در حالت پایین ماندگار شود، یعنی پدال کلاچ دل زده است.
– جا نرفتن دنده یا صدای نامناسب در هنگام تعویض دنده:
این عارضه زمانی رخ می‌دهد که کلاچ کاملاً جدا نشود و در نتیجه شفت ورودی گیربکس همچنان چرخش داشته باشد. این مشکل می‌تواند به دلیل ساییدگی یا شیشه‌ای شدن صفحه کلاچ، خرابی فنرهای لوله‌ای یا دوشاخه کلاچ، رگلاژ نبودن سیم کلاچ یا نشتی سیال کلاچ (در خودروهای هیدرولیکی) ایجاد شود. برای تشخیص این مشکل، می‌توانید خودرو را در دنده اول قرار دهید و پدال کلاچ را کاملاً فشار دهید. اگر خودرو حرکت کند یا صدایی شبیه به تقه یا سر و صدا از گیربکس بشنوید، یعنی کلاچ جا نمی‌رود.
– گاز خوردن موتور بدون افزایش سرعت خودرو:
این عارضه زمانی رخ می‌دهد که کلاچ به‌صورت بکسواد بین فلایویل و دیسک کلاچ دوران کند و در نتیجه گشتاور انتقالی کاهش یابد. این مشکل می‌تواند به دلیل کم شدن ضخامت صفحه کلاچ، شیشه‌ای شدن سطح صفحه، خرابی فنرهای لوله‌ای یا رگلاژ نبودن دوشاخه کلاچ ایجاد شود. برای تشخیص این مشکل، می‌توانید خودرو را در دنده چهارم قرار دهید و پدال گاز را به طور ناگهانی فشار دهید. اگر موتور گاز بخورد اما سرعت خودرو افزایش پیدا نکند یا صدایی شبیه به سوزن از کلاچ بشنوید، یعنی کلاچ بکسواد است.
– تکان خوردن پدال کلاچ:
این عارضه زمانی رخ می‌دهد که پدال کلاچ در هنگام فشار دادن یا رها کردن تکان بخورد و لرزشی در پا احساس شود. این مشکل می‌تواند به دلیل خرابی بلبرینگ کلاچ، ناهمواری یا کجی فلایویل، صفحه فشاری یا دیسک کلاچ، ضعف فنرهای دیسک کلاچ یا ناهمواری یا کجی شفت ورودی گیربکس ایجاد شود. برای تشخیص این مشکل، می‌توانید پدال کلاچ را چند بار فشار دهید و رها کنید و ببینید که آیا تکانی در پدال حس می‌کنید یا خیر. اگر پدال کلاچ تکان بخورد یا صدایی شبیه به جیغ یا تقه از کلاچ بشنوید، یعنی کلاچ لرزش دارد
– بوی سوختن از سمت صفحه کلاچ:
اگر بوی سوختگی مانند سوختن لاستیک را احساس کنید، ممکن است نشانه‌ای از سرخوردن کلاچ باشد. این مشکل می‌تواند به دلیل نشت روغن، فیوز سوخته، شل بودن یا نامناسب بودن تسمه درایو یا شلنگ لاستیکی ایجاد شود. برای تشخیص این مشکل، می‌توانید خودرو را متوقف کنید و بوی کلاچ را ببینید.اگر بوی سوختگی شدیدی از کلاچ بیاید، یعنی کلاچ سرخ شده است.
– دور موتور بالا:
اگر هنگام شتاب گیری، دور موتور بالا رود اما سرعت خودرو افزایش پیدا نکند، ممکن است نشانه‌ای از بکسواد شدن کلاچ باشد. این مشکل می‌تواند به دلیل فرو ریختن سریع لنت صفحه کلاچ، ضعف فنرهای دیسک کلاچ یا ناهمواری یا کجی فلایویل ایجاد شود. برای تشخیص این مشکل، می‌توانید خودرو را در دنده چهارم قرار دهید و پدال گاز را به طور ناگهانی فشار دهید. اگر دور موتور بالا رود اما سرعت خودرو تغییر نکند یا صدایی شبیه به سوزن از کلاچ بشنوید، یعنی کلاچ بکسواد است
– بالا یا پایین آمدن پدال کلاچ:
اگر ارتفاع پدال کلاچ تغییر کند، چه بیشتر یا کمتر شود، ممکن است نشانه‌ای از مشکل در سیستم کلاچ باشد. این مشکل می‌تواند به دلیل شکستگی یا بریدگی سیم کلاچ، نشتی یا کم شدن سیال کلاچ (در خودروهای هیدرولیکی) یا نیاز به تنظیم کلاچ ایجاد شود. برای تشخیص این مشکل، می‌توانید پدال کلاچ را چند بار فشار دهید و رها کنید و ببینید که آیا ارتفاع آن عادی است یا خیر. اگر پدال کلاچ بالا یا پایین آمده باشد، یعنی کلاچ نیاز به تعمیر یا تعویض دارد.
راههای افزایش عمر و کارایی کلاچ، و نگهداری از آن
سیستم کلاچ یکی از قطعات مهم خودرو است که نیاز به نگهداری و رسیدگی دارد. برای افزایش عمر و کارایی کلاچ، برخی از راههای نگهداری از آن عبارتند از:
– استفاده صحیح از پدال کلاچ:
برای جلوگیری از ساییدگی و شیشه‌ای شدن صفحه کلاچ، باید پدال کلاچ را فقط در زمان تعویض دنده یا توقف کامل خودرو فشار داد. پدال کلاچ را نباید در حالت نیمه‌فشرده نگه داشت یا روی آن تکیه داد. همچنین پدال کلاچ را به طور ناگهانی رها نکرد و به آرامی و یکنواخت آن را فشار داد یا رها کرد.
– تنظیم و تعویض سیم کلاچ:
سیم کلاچ باید به طور منظم تنظیم شود تا فاصله مناسبی با پدال کلاچ داشته باشد. اگر سیم کلاچ شل یا کوتاه باشد، ممکن است باعث جا نرفتن یا بکسواد شدن کلاچ شود. اگر سیم کلاچ بریده یا زنگ زده باشد، باید تعویض شود.
– بررسی و تعویض سیال کلاچ:
در خودروهایی که سیستم کلاچ هیدرولیکی دارند، باید سیال کلاچ را به طور دوره‌ای بررسی و تعویض کرد. اگر سیال کلاچ کم یا نشتی باشد، ممکن است باعث کاهش فشار و عملکرد نادرست کلاچ شود. سیال کلاچ باید تمیز و شفاف باشد و اگر رنگ یا بوی سوختگی داشته باشد، باید تعویض شود.
– بررسی و تعویض قطعات کلاچ:
قطعات کلاچ مانند دیسک، صفحه، فلایویل و بلبرینگ کلاچ باید به طور دوره‌ای بررسی و در صورت لزوم تعویض شوند. اگر قطعات کلاچ ساییده، شکسته، کج، ناهموار یا شیشه‌ای شده باشند، ممکن است باعث کاهش کارایی و افزایش صدا و لرزش کلاچ شوند. برای تعویض قطعات کلاچ، بهتر است به متخصص خودرو مراجعه کنید.
– آغشته کردن سیم کلاچ با روغن یا گریس:
برای کاهش اصطکاک و ساییدگی سیم کلاچ، می‌توانید هر چند ماه یک بار سیم کلاچ را با چند قطره روغن موتور یا گریس آغشته کنید. این کار باعث می‌شود که سیم کلاچ به راحتی در غلاف خود جلو و عقب برود و نیاز به تنظیم مکرر آن کم شود.
– تعویض دوره‌ای روغن هیدرولیک:
اگر خودروی شما از سیستم کلاچ هیدرولیکی استفاده می‌کند، باید روغن هیدرولیک را به طور دوره‌ای بررسی و تعویض کنید. روغن هیدرولیک باید تمیز و شفاف باشد و اگر رنگ یا بوی سوختگی داشته باشد، باید تعویض شود. روغن هیدرولیک نقش مهمی در انتقال فشار و عملکرد صحیح کلاچ دارد
– استفاده صحیح از کلاچ:
برای جلوگیری از ساییدگی و شیشه‌ای شدن صفحه کلاچ، باید در هنگام تغییر دنده، از کلاچ به درستی استفاده کنید. این بدان معناست که پدال کلاچ را فقط در زمان لازم فشار دهید و نگه ندارید، پدال کلاچ را به آرامی و یکنواخت فشار دهید و رها کنید، پدال کلاچ را به طور کامل فشار دهید و روی آن تکیه ندهید و از کلاچ نیمه‌فشرده استفاده نکنید.
انواع کلاچ:
– انواع کلاچ: کلاچ‌ها براساس نحوه انتقال نیرو:
، به چهار دسته تقسیم می‌شوند: بدون لغزش، یک‌طرفه، هیدرولیکی و اصطکاکی. از این چهار دسته، فقط دو نوع اصطکاکی و هیدرولیکی در خودروهای امروزی استفاده می‌شوند. کلاچ اصطکاکی با استفاده از دو صفحه که با فشار به هم می‌چسبند، نیروی چرخشی را انتقال می‌دهد. کلاچ هیدرولیکی با استفاده از سیالی که در یک محفظه فشرده می‌شود، نیروی چرخشی را انتقال می‌دهد
– انواع کلاچ براساس گیربکس:
کلاچ‌ها براساس نوع گیربکسی که با آن همراه هستند، به دو دسته تقسیم می‌شوند: کلاچ برای گیربکس دستی و کلاچ برای گیربکس اتوماتیک. کلاچ برای گیربکس دستی با استفاده از یک پدال و یک سیم یا یک سیستم هیدرولیک کنترل می‌شود. کلاچ برای گیربکس اتوماتیک با استفاده از یک سیستم الکترونیکی که براساس سرعت و شتاب خودرو عمل می‌کند، کنترل می‌شود.
– انواع کلاچ براساس تعداد صفحات:
کلاچ‌ها براساس تعداد صفحاتی که در آن‌ها وجود دارد، به سه دسته تقسیم می‌شوند: کلاچ تک‌صفحه‌ای، کلاچ چندصفحه‌ای و کلاچ نیمه‌گریز از مرکز. کلاچ تک‌صفحه‌ای شامل یک صفحه اصلی و یک صفحه فشاری است که با فشردن پدال کلاچ، از هم جدا می‌شوند. کلاچ چندصفحه‌ای شامل چندین صفحه اصلی و چندین صفحه فشاری است که با فشردن پدال کلاچ، از هم جدا می‌شوند. کلاچ نیمه‌گریز از مرکز شامل یک صفحه اصلی و یک صفحه فشاری است که با فشردن پدال کلاچ، به جای جدا شدن، به سمت خارج از مرکز حرکت می‌کنند.
– انواع کلاچ براساس نحوه کنترل:
کلاچ‌ها براساس نحوه کنترل آن‌ها، به دو دسته تقسیم می‌شوند: کلاچ دستی و کلاچ خودکار. کلاچ دستی با استفاده از یک پدال و یک سیم یا یک سیستم هیدرولیک کنترل می‌شود و راننده باید به طور دستی زمان و شیوه تعویض دنده را تعیین کند. کلاچ خودکار با استفاده از یک سیستم الکترونیکی که براساس سرعت و شتاب خودرو عمل می‌کند، کنترل می‌شود و راننده نیازی به تعویض دنده ندارد.
– انواع کلاچ براساس نحوه عملکرد:
کلاچ‌ها براساس نحوه عملکرد آن‌ها، به دو دسته تقسیم می‌شوند: کلاچ کامل و کلاچ نیمه‌کامل. کلاچ کامل زمانی که فعال می‌شود، کاملاً از موتور جدا می‌شود و هیچ گشتاوری به گیربکس منتقل نمی‌شود. کلاچ نیمه‌کامل زمانی که فعال می‌شود، بخشی از گشتاور را به گیربکس منتقل می‌کند و بخشی را می‌کاهد.
– انواع کلاچ براساس نحوه نصب:
کلاچ‌ها براساس نحوه نصب آن‌ها، به دو دسته تقسیم می‌شوند: کلاچ داخلی و کلاچ خارجی. کلاچ داخلی درون گیربکس نصب می‌شود و با شفت ورودی گیربکس هم‌گرد می‌شود. کلاچ خارجی بیرون از گیربکس نصب می‌شود و با شفت خروجی گیربکس هم‌گرد می‌شود.
